حکم خبر واحد (قرآن)خبر واحد خبری است که مفید یقین و اطمینان نباشد و در مقابلش خبر متواتر و خبری که قرائنی در اطرافش وجود دارد که باعث یقین به آن است. می‌باشد. ۱ - تفحص خبر فاسقتفحص و تحقیق، در خبر فاسق واجب است. «یـایها الذین ءامنوا ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا ان تصیبوا قومـا بجهــلة فتصبحوا علی ما فعلتم نـدمین؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اگر شخص فاسقی خبری برای شما بیاورد، درباره آن تحقیق کنید، مبادا به گروهی از روی نادانی آسیب برسانید و از کرده خود پشیمان شوید». خدای سبحان در این آیه اصل عمل به خیر را که اصلی است عقلایی امضاء کرده، چون اساس زندگی اجتماعی بشر به همین است که وقتی خبری را می‌شنوند به آن عمل کنند، چیزی که هست در خصوص خبر اشخاص فاسق دستور فرموده تحقیق کنید، و این در حقیقت نهی از عمل به خبر فاسق است، و حقیقت این نهی این است که می‌خواهد از بی اعتباری و عدم حجیت خبر فاسق پرده بردارد، و این هم خودش نوعی امضاء است، چون عقلا هم رفتارشان همین است که خبر اشخاص بی بندوبار را حجت نمی‌دانند، و به خبر کسی عمل می‌کنند که به وی وثوق داشته باشند. قبول خبر فاسق، بدون تحقیق و تفحص حرام است. یـایها الذین ءامنوا ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا ان تصیبوا قومـا بجهــلة فتصبحوا علی ما فعلتم نـدمین. ۲ - حکم خبر عادلعمل به خبر واحد شخص عادل، بدون تفحص و تحقیق جایز است. یـایها الذین ءامنوا ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا ان تصیبوا قومـا بجهــلة فتصبحوا علی ما فعلتم نـدمین. جمعی از علمای علم اصول برای حجیت خبر واحد به این آیه استدلال کرده‌اند، چرا که آیه می‌گوید: تحقیق و تبین در خبر" فاسق" لازم است، و مفهوم آن این است که اگر شخص" عادل" خبری دهد بدون تحقیق می‌توان پذیرفت. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم خبر واحد» |